කියුබාවට මොකද වෙන්නේ ?

ශ‍්‍රී ලංකාවේ වැඩබලන කියුබානු තානාපතිනි ඉන්දිරා ලෝපේස් මැතිණිය සමග කළ සම්මුඛ සාකච්ඡවක්

1. ප‍්‍රශ්නය : කියුබානු විප්ලවය දැන් වසර 55ක් වයස්ගතයි. ඇත්තවශයෙන්ම කියනවා නම් කියුබානු විප්ලවය දැන් පරිණතයි. එනිසයි කියුබානු විප්ලවය විශේෂයෙන්ම ලතින් ඇමෙරිකාවටත් එමෙන්ම මුළු මහත් අධිරාජ්‍යවිරෝධී ලෝකයටමත් පහන්ටැඹක් වී තිබෙන්නේ. ඔබට කෙටියෙන් විස්තර කළ හැකිද කියුබානු සන්නද්ධ අරගලයේ නියමුවන්, සන්නද්ධ අරගලයේ ජයග‍්‍රහණය සාමකාමී සමාජ පරිවර්තන විප්ලවයක් දක්වා වෙනස් කළේ කෙසේද කියා?

පිළිතුර :- කියුබානු සන්නද්ධ අරගලය වර්ධනය වූයේ ජුලි 26 ව්‍යාපාරයේ සහ අනෙකුත් වාමාංශික ව්‍යාපාරවල සහයෝගය ඇතිවයි. විශේෂත්වය වූයේ එම ව්‍යාපාරයන් සියල්ල විශේෂයෙන් එවකට කියුබාවේ වාමාංශික ව්‍යාපාර, ඇමෙරිකාවේ ආණ්ඩුවේ සහ සී අයි ඒ සංවිධානයේ පූර්ණ අනුග‍්‍රාහකත්වය ලැබූ ආඥාදායක බැටිස්ටාට එරෙහිව කටයුතු කළා. මෙම සහයෝගීතාව කි‍්‍රයාත්මක වූ කාලය තුළ, එනම් 1956 දෙසැම්බරයේ සිට 1959 ජනවාරි දක්වා කාලය තුළ විප්ලවීය හමුදාව ඔවුන් ක‍්‍රියාත්මක වූ භූමිය තුළ විශේෂිත තත්ත්වයක් අලූතින් නිර්මාණය කරනු ලැබුවා. ඉන් පළමුවැන්න දුප්පතුන්ගෙන් සොරකම් කිරීම මෙන්ම ඔවුන්ව මංකොල්ල කෑමෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම වැලකී සිටීම. දෙවැන්න ඔවුන්ට කිනම් විදියකින් හෝ ලැබුණු ආහාර වැනි දේ දුප්පත්තු සමග බෙදා හදා ගැනීම. එසේම දුප්පතුන් වෙනුවෙන් ඔවුන් ඉතා දුෂ්කර කොන්දේසි යටතේ පාසල් ආරම්භ කළා. ඔවුන්ට සහයෝගය දැක්වූවන් ආරක්‍ෂා කරගැනීමටත් විප්ලවවාදී හමුදාව උත්සුක වූවා.

1959 නව ජයග‍්‍රහණය කියුබානු ජන සමාජය ලද වහාම ෆිදෙල්ගේ නායකත්වයෙන් යුතුව බිහිවූ ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශය විප්ලවවාදීන් සහ සාමාන්‍ය ජනයා ඝාතනය කළා වූ අයට එරෙහිව නඩු විභාග කරනු ලැබුවා. මෙම සියලූ නඩු කටයුතු මහජනයාට විවෘත වූවා. ක‍්‍රීඩාගාර සහ එළිමහන් ස්ථාන ඒ සඳහා යොදාගත්තා. ගුවන්විදුලිය වැනි ජනමාධ්‍ය ඔස්සේ නඩු කටයුතු ප‍්‍රචාරය කරනු ලැබුවා. මරණීය දණ්ඩනය නියම වූ වැරදිකරුවන්ට එසේ මරණීය දණ්ඩනය නියම කිරීමට පෙර ඔවුන් වරදකරුවන් බව ඉතාම සාධාරණව ඔප්පු කරනු ලැබුවා. සන්නද්ධ අරගලය ජයග‍්‍රහණයට පෙර තිබූ පොලීසිය සහ හමුදාව විසුරුවා හැරියා. චෝදනා නැති හමුදා සහ පොලිස් නිලධාරීන්ට විශ‍්‍රාම යාම හෝ තම හමුදාවටම බැඳීමට අවස්ථාව සලසා දුන්නා. එම ක‍්‍රියාවලියට හොඳම උදාහරණය නම් කියුබාවේ උප ජනාධිපතිවරයකු වන ජොසේ රාමොන් ෆර්නැන්ඩෙස් බැටිස්ටාගේ හමුදාවේ සිටි ඇමෙරිකානු පුහුණුව ලැබූ නිලධාරියකු වීමයි.

පළමුවරට පත් කළ ජනාධිපතිවරයා සමග ඇතිවුණු මතගැටුම් සමග දෙවැනි ජනාධිපතිවරයකු පත් කරනු ලැබූ අතර ඔහු ආචාර්ය ඔස්වාල්ඩෝ ඩෝර්ටිකොස්. ඔහුගේ පත්වීමත් සමගම විප්ලවීය හමුදාව සමාජ සහ ආර්ථික ක්‍ෂේත‍්‍රයන්ට වඩාත් සම්බන්ධ වුණා. ඔවුන් අතර සිටි වැඩියෙන්ම දැනුම සහ අවබෝධය තිබූ අය මහජන පරිපාලනයේ මුල් පුටුවලට යොමු කරනු ලැබුවා. ඉඩම් ප‍්‍රතිසංස්කරණය, නිවාස ප‍්‍රතිසංස්කරණය ඇමෙරිකානු සමාගම් සතු සියලූ දේපල ජාතිය සතු කිරීම ආදී ක‍්‍රියාමාර්ග ඒ අතර වුණා. ඒවාට සමගාමීව අධ්‍යාපනය න`ගා සිටුවීමේ වැඩසටහන්, ඉහළ බලධාරීන් කළ දේපල අපහරණය කිරීමේ විමර්ෂනයන් ආදිය සාර්ථකව මෙහෙය වූවා.

එදා සිටම ඉඩම් අයිතිය සීමා කිරීමේ ප‍්‍රතිපාදන ක‍්‍රියාත්මක කරවනු ලැබුවා. මූල්‍ය ආයතන සියල්ල රජයේ පරිපාලනයට නතු කෙරුවා. එසේම එක් පුද්ගලයකු සතුව තිබිය යුතු මුදල් ප‍්‍රමාණය සීමා කිරීමට අවශ්‍ය ප‍්‍රතිපාදන සකස් කෙරුණා. මධ්‍යම පරිමාණයේ සහ කුඩා පරිමාණයේ සමාගම් පමණක් රජයේ පාලනයෙන් නිදහස් කෙරුණා. එම තත්ත්වය 1968 දක්වා පවත්වාගෙන ගිය අතර එම වර්ෂයේදී දේපල සියල්ල රාජ්‍යය සතු කරනු ලැබුවා. කියුබානු ජාතික බැංකුවේ ප‍්‍රථම සභාපතිවරයා ලෙස අර්නෙස්ටෝ චේ ගුවේරා සහෝදරයාගේ නම ලියැවී ඇත්තේ, මම ඉහතින් විස්තර කළ ප‍්‍රතිසංස්කරණවලදී විප්ලවීය හමුදාව සාමකාමී සමාජ පරිවර්තන කාර්යයට දායක වූ අයුරු පෙන්වීමේ ආදර්ශය ලෙසිනුයි.

මෙහිදී සඳහන් කළ යුතුම කාරණාවක්ද වනවා. 1961 තරම්, ඈත කාලයේදී එනම් කියුබානු විප්ලවයේ ළදරුම අවධියේදී ඌරු බොක්කේ ආක‍්‍රමණයසිදු වූවා. එම ආක‍්‍රමණය ජයග‍්‍රහණය කර හුස්ම ගන්නටවත් ඉඩක් නොතබා ප‍්‍රතිවිප්ලවකාරී හමුදා ක‍්‍රියාමාර්ග ඇමෙරිකානු අවි ආයුධ සහ ආහාර සැපයීම් යටතේ ක‍්‍රියාත්මක වූවා. විප්ලවීය ආණ්ඩුව ක‍්‍රියාත්මක කළ මහා පරිමාණ ඉඩම් හිමිකම සහ මහා පරිමාණ ගොවිකම පලවා හැරීම සඳහා ගත් ක‍්‍රියාමාර්ග විසින් අගතියට පත් කොටස් විසින් ප‍්‍රතිවිප්ලවීය ක‍්‍රියාමාර්ගවලට නායකත්වය ලබා දී තිබුණා. මෙම කාලය තුළදීම එනම් 1962 දී මිසයිල අර්බුදය සිදු වූවා. මෙහිදී විප්ලවීය හමුදාව සාමාන්‍ය කාන්තාවන්ගෙන් සහ පිරිමින්ගෙන් සමන්විත කුඩා ආරක්‍ෂක ඒකක ගොඩනැගුවා. මෙම ගොඩ නැංවීම කෙතරම් සාර්ථක වූවාද කිවහොත් විප්ලවය ආරක්‍ෂා කිරීමේ කමිටුව නම් බලගතු සංවිධානය බිහිවූවා. මෙම කමිටු සියලූම නිවාස ඒකකවල සියලූම කර්මාන්තශාලාවල සියලූම ගම්මානවල පිහිටුවා, එමගින් සියලූම කඩාකප්පල් ක‍්‍රියා වලකා ගන්නට කටයුතු කළා.

විප්ලවය මුහුණ දුන් නව තත්ත්වය හමුවේ විප්ලවීය ආණ්ඩුවට නව පොලීසියක් බිහිකර ගැනීමට හැකි වූවා. එසේම නව බුද්ධිඅංශයක්, ශරීර ආරක්‍ෂක ඒකකයක් මෙන්ම වැඩබිමට, පතල් ආකරයට, රෝහලට, පාසලට ආදී සෑම තැනටම නව නායකයන් බිහිකර ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූවා.

මෙම සියලූ කටයුත්තකදීම ජනතාව ඉතාමත් උනන්දුවෙන් තම දායකත්වය සැපයුවා. සියෙරා මයෙස්ත‍්‍රා කඳුකරයේ සිට සටන් වැදුණු විප්ලවවාදීන් වෘත්තිකයන් බවට පරිවර්තනය වූවා. ඒ සඳහා මග පෙන්වීම රාවුල් කැස්ත්‍රෝ විසින් කරනු ලැබුවා. අලූතින් බැඳුනු අයවළුන් සන්නද්ධව තැබීමට කටයුතු කළා. එලෙස කමාන්ඩර්වරු හත්දෙනකු යටතේ සමස්ත කියුබානු විප්ලවය ඉදිරියට ගියා. ඔවුන්ගේ ප‍්‍රධානියා වූයේ ෆිදෙල් කස්ත්‍රෝ සහෝදරයායි. කර්මාන්ත සහ ආර්ථික මෙහෙයුමේ කමාන්ඩර්වරයා වූයේ චේ ගවේරා සහෝදරයායි.

ඒ අනුව ඔබට පැහැදිලි ඇති කියුබානු ජනයාගේ අවංක කැපවීම, ඔවුන් අතර වන සමගිය සහ සමස්ත කියුබානු නායකත්වය එක්වීම මගින් අද කියුබාව ලබා තිබෙන සියලූම ජයග‍්‍රහණ ලබා තිබෙන බව.

2. ප‍්‍රශ්නය :- ඔව්ෟ අපි දන්නවා පසුගිය වසර 55 තුළ එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදය 637 වතාවක් ෆිදෙල් සහෝදරයා ඝාතනය කිරීමට උත්සාහ ගත්තා. ඒ හා සමානවම කියුබානු විප්ලවය විනාශ කිරීමටත් ඔවුන් උත්සාහ කළා. මගේ ප‍්‍රශ්නය වන්නේ කුමන විදියකින් හෝ එක්සත් ජනපද මර උගුලකට හසුවී ෆිදෙල් සහෝදරයා මිය ගියා නම් කියුබානු විප්ලවය එතැනින් අවසන් වනවාද?

පිළිතුර :- මම මුලදී විස්තර කළ ආකාරයට ඔබට පැහැදිලි ඇති කියුබානු විප්ලවය ජනතාවගේ විප්ලවයක් බව ඔවුන්ට අවබෝධ වී තිබුණා. ඒ අපගේ නායකයන් දැක්වූ අසීමිත කැප වීම, අවංක බව සහ නිහතමානීත්වය වැනි ගුණාංග නිසා. මම එක් උදාහරණයක් පවසන්නම්. ෆිදෙල් සහ සමහර කමාන්ඩර්වරුන් එකට එකතුවී හවානා නගරයේ ඇති එක්තරා ආපනශාලාවකට සැන්ඞ්විච් සහ ස්පැර්ගටි(නූඞ්ල්ස් වැනි ආහාරයක්* අනුභව කිරීමට නිතර නිතර යාම පුරුද්දක් කරගෙන තිබුණා.

එක්තරා රාත‍්‍රියකදී එක් අවන්හල් සේවකයකු ෆිදෙල්ට වස දීමට ඔන්න මෙන්න කියා තිබුණා. එහෙත් ඊට මොහොතකට පෙර ෆිදෙල් සීලියා සන්චෙස් හට කියුබානු රජයේ අධ්‍යාපන වැඩපිළිවෙළ සහ හෝටල්වල රැුකියා කළ ගණිකාවන් එම වෘත්තියෙන් ඉවත් කොට ඔවුන්ට නව රැුකියාවල නිරත වීමට අවස්ථාව සලසා දෙන්නේ කෙසේදැයි විස්තර කරන්නට වූවා. එසේම අද කියුබානු කාන්තාව භුක්ති විඳින දැවැන්ත ජයග‍්‍රහණවල ආරම්භ සනිටුහන් කළ අවස්ථාවද එය වූවා. ෆිදෙල්ගේ අදහස් දැක්වීම තුළ ගණිකාව යනු ධනපති සමාජය විසින් ඉතාමත් දරුණු විදියට සූරා කෑ සමාජ කොටස ලෙස කිසිදු විප්ලවවාදියකුට ඔවුන්ට අමතක කළ නොහැකි බවත් එම කාන්තාවන් ඇමෙරිකානු නාවික හමුදාව පවත්වාගෙන ආ ගණිකා නිවාසවලින් පැන යා නොහැකි වූ අය බවත් සාධක සහිතව ඔප්පු කර පෙන්වූවා. වස දෙන්නට සිටි අවන්හල් සේවකයා මේ සියල්ල හොඳින් අසා සිටියා. ඔහුගේ දුෂ්ඨ චේතනාව සැනෙකින් අතුරුදහන් වූවා. එසේ වීමට හේතු වූයේ ඔහුගේ බිරිඳ ඇමෙරිකානු හමුදා ගණිකා නිවාසයක ගණිකාවක් වූ බැවිනුයි. කියුබාවේ එතෙක් පාලනය කළ කිසිදු නායකයකු ඇගේ බිරිඳ වැනි ගණිකාවන් කෙරෙහි මෙතරම් සංවේදී වී තිබුණේ නැහැ. එනිසාම ඔහු ෆිදෙල් ඉදිරියට පැමිණ ‘‘මා මරණ දඩුවමට ලක් කළ යුතු නම් මට එය ලබාදෙන්න මොකද ඔබ මට වඩා හොඳ අවංක මිනිසකු නිසා. ඔබ මගේ ආයුෂත් රැුගෙන දිගු කාලයක් ජීවත් විය යුතුයි’’ කියා පැවසුවා. ඉන්පසු ඔහු අත රැුඳුණු වස ෆිදෙල් සහෝදරයාට භාර දුන්නා. එසේම ‘‘මම වැනිම වූ තවත් පුරුදු පුහුණු කළ අය ඔබේ ජීවිතය රැුගෙන යාමට යොදවා තිබෙනවා. කරුණාකර අනවශ්‍ය අවදානමක් ගන්න එපා’’ කියා පැවසුවා.

එදා රාත‍්‍රියෙන් පසුව කියුබානු නායකයන් හුදකලාව ගමන් නොයාමටත් සියලූ නායකයන් එකම තැනකදී ආහාර ගැනීමටත් තීරණය කළා. එසේම ඔවුන් සියලූ දෙනාගේ රාත‍්‍රී නවාතැන්පොළ ලෙස කියුඩාඞ් ලිබර්ටාඞ් ලෙස අද නම් කර ඇති හමුදා කඳවුර තෝරා ගත්තා. ඌරු බොක්කේ මෙහෙයුම ආරම්භයට ප‍්‍රථම ඇමෙරිකානු හමුදා මෙම හමුදා කඳවුරට බෝම්බ ප‍්‍රහාර එල්ල කළේ ඔවුන් එහි රැුඳී ඇතැයි සිතාගෙනයි.

ඇමෙරිකානු අධිරාජ්‍යවාදය ත‍්‍රස්ත ව්‍යාපාරය දියත් කර පහරදීම් 6000ක් කර කියුබානු පුරවැසියන් 3478ක් මරා දමා 2099කට තුවාල සිදු කර තිබෙනවා. දේපල හානිය ඩොලර් මිලියන දහස් ගණනක්. ඒ විතරක් නෙවෙයි. මෙම ත‍්‍රස්තක‍්‍රියා වළක්වාලීමට තවත් ඩොලර් මිලියන දස දහස් ගණනක් වියදම් කිරීමට සිදු වූවා. එම සියලූ මුදල් කියුබානු ජනයාගේ සුබ සිද්ධිය වෙනුවෙන් වැය කිරීමට තිබෙන මුදල්. ඔබ දැනටමත් දන්නා පරිදි ෆිදෙල් සහෝදරයා මරා දැමීමට 637 වතාවක් සී අයි ඒ සංවිධානය කුමන්ත‍්‍රණ කළා. මෙවැනි මාරාන්තික ඇමෙරිකානු අත පෙවීම් නිසයි කියුබානු රජය වීරයන් පස්දෙනකු ත‍්‍රස්ත කණ්ඩායම් අතර ස්ථානගත කරනු ලැබුවේ. කියුබානු නායකයන්ටත් එහි ජනයාටත් එල්ල වන මාරාන්තික ප‍්‍රහාර කල්තියා දැනගැනීමටත් ඒවා වළක්වාලීමටත් එවැන්නක් කළ යුතුම වූවා.

ෆිදෙල් කස්ත්‍රෝ ඒ කාලයේදී නිතර නිතර කියූ වැකියක් තිබුණා. ඒ තමයි ඔහුගේ ජීවිතය බේරුණේ ඔහු කළ පින් පව් නිසාම නොවෙයි. කියුබානු ජනයාගේ පිනත් ලෝකය පුරා විසිරී පැතිරී සිටින විප්ලවවාදීනුත් ඒ සඳහා හේතු වූවා කියන කාරණය. එය සත්‍යයක්. ළදරු විප්ලවීය කියුබානු රාජ්‍යයට තොරතුරු සපයන්නන්ට ගෙවීමට තරම් මුදල් තිබුණේ නැහැ. එනිසාම ලෝකය පුරා ජීවත් වූ අදටත් ජීවත් වන අපගේ සදාදරණීය නායකයාගේ ජීවිතය බේරා දීමට ඇප කැප වූ සැමට අපි ස්තූතිවන්ත වෙනවා.

එසේම ඔහු නිතර නිතර පවසන තවත් වදනක් තිබුණා. ‘‘නායකයා වැදගත්ෟ නමුත් ඔහු වැදගත් වන්නේ ඔහුගේ පණිවුඩය නිවැරදිව රැගෙන යා හැකි නම්, ජනතාව සංවිධානය කර ගත හැකි නම්, ජනතාව දැනුවත් කර හැකි නම් සහ ඔහු දකින සුබ සිහිනය සාක්‍ෂාත් කර ගැනීමට හැකි නම් පමණයි’’ කියන වදන.

එසේම ඉතාම ජනප‍්‍රිය වූ ඔහුගේ වදන නම්,

‘‘මිනිසා මියයයි, එහෙත් පක්‍ෂය ඉතුරු වේ’’ යන්න. එනිසා කියුබාවට පක්‍ෂයක් තිබේ, වැඩපිළිවෙළක් තිබේ. එසේම කියුබානු ජනයා සමගම බද්ධ වූ හමුදාවක් තිබේ. එසේම ජනතාව ඔවුන් එකිනෙකා රැුගෙන ආ ආයුෂ ගතකර මිය යනු ඇත. එයයි අපි අත් විඳින සත්‍යය.

3. ප‍්‍රශ්නය :- ඔබතුමිය පවසන ලෙස කියුබානු විප්ලවය ඉදිරියට යන්නේ පුද්ගල පෞරුෂයන් මතින් නොවෙයි. එසේ නම් කියුබානු සමාජය ඉදිරියට යන්නේ කුමන දෑ පදනම් කරගෙනද? කියුබානු සමාජයේ පදනම කුමක්ද?

පිළිතුර :- අපි දන්නවා වසර 40000ක් පමණ අතීතයේ සිට මානවයා ඉදිරියට පැමිණෙන්නේ මානව සමාජයේ ධාරිතාවයන් සංවර්ධනය කරගනිමින් බව. එහි සරල අර්ථය නම් සමාජමය නිෂ්පාදන සහ එම නිෂ්පාදන සමාජය වෙනුවෙන්ම නිපදවීම යන්නයි. නමුත් අපි දන්නවා ලෝකයේ සියලූම ආර්ථික ක‍්‍රමවේදයන් සකස් වී තිබුණේ සම්පත් පෞද්ගලික පදනම මත බෙදාහදාගැනීමක් අරමුණු කර ගනිමිනුයි යන්න.

මෙයට විරුද්ධව යමින්, සමාජවාදී ක‍්‍රමය තුළ මානවයා, භාණ්ඩ නිෂ්පාදනය පමණක් නොවෙයි ඒවා බෙදා හදා ගැනීමත් වඩාත් සමාජමය ආකාරයෙන් කරන්නට, වඩාත් සාමූහික ආකාරයෙන් කිරීමට උත්සුක වූවා. මේ නිසයි දේපලවල අයිතියේ ස්වභාවය වෙනස් වූවේ. මක්නිසාද යත් සමාජවාදී ක‍්‍රමයේදී දේපලවල අයිතියේ ස්වභාවය වඩාත් සමානාත්මතා පදනමින් ක‍්‍රියාත්මක විය යුතුයි. එනිසයි අපට අවශ්‍ය වන්නේ පරාර්ථකාමී හැ`ගීම් සහ සහයෝගීතාවය, තම අධ්‍යාත්මය තුළට කිඳා බැසගත් ජනතාවක් වෙසෙන සමාජයක්. චේ සහෝදරයා නිතරම කියූ වදනක් තිබෙනවා ‘‘සැබෑ විප්ලවවාදියා යනු ආදරය හද තුළ පුරවාගත් එසේම මානව වර්ගයා වෙත තව තවත් ආදරය පතුරවන පුද්ගලයායි’’ යන වදන. ඔහු ඒ වදන නිතරම පැවසුවේ එවැනි සමාජයක් කියුබාවේ ගොඩනැංවීමේ උවමනාවෙනුයි. නමුත් අපි දිගුකලක් තිස්සේ අත්දැකීම් ලබා තිබෙනවා. එනම් ප‍්‍රංශ කොමියුනයේ සිට සෝවියට් සංගමය, පැරණි සමාජවාදී සමූහාණ්ඩු රාජ්‍යයන්, කොරියාව, චීනය පමණක් නොවෙයි වර්තමාන කියුබාව පවා ගත කරමින් සිටින්නේ සමාජවාදය ගොඩනැගීමේ එක් අවධියකයි යන අත්දැකීම.

ඔබ හොඳින් අවධාරණය කරගත යුතු කාරණයක් තිබෙනවා. එනම් ඉහත සඳහන් කළ කිනම් ක‍්‍රමයක් සලකා බැලූවත් සමාජවාදී ආර්ථික නීතිය සහ ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන බලවේගයන්ගේ ඉහළ සංවර්ධනය ඒකාත්මික කරගෙන තිබෙනවා. කාල් මාක්ස් සහ ෆෙඞ්රික් එංගල්ස් ඔවුන්ගේ සමාජවාදී චින්තනය ගොඩන`ගද්දී ඔවුන් පළමුව අවධානය යොමු කළේ ඉහත විස්තර කළ ප‍්‍රපංචයන්ගේ ඉහළම සංකලනය ඇති කිරීමටයි. දෙවනුවයි ඔවුන් අවධානය යොමු කළේ සමාජවාදී ක‍්‍රමවේදය පිළිබඳව. ඒ අනුව ලෝකයේ බහුතරය අතර සමාජවාදය වැළඳ ගැනීමට පෙළඹීමක් නැතිනම්, සමාජවාදය යනු තවත් එක් මනෝරාජ්‍යයක් පමණයි. සමාජවාදය කෙනකුට සාක්‍ෂාත් කරගත හැකි යැයි සිතුනද තව කෙනකුට සමාජවාදය ස්පර්ශ කිරීමට තරම් ලංවුවද ඉහත පැවසූ ආකාරයට සකස් නොවන්නේ නම් සමාජවාදය මනෝ රාජ්‍යයක් පමණක් වීම නොවැළැක්විය හැකියි.

ඒ අනුව යම්රටක සමාජවාදී අත්හදාබැලීම් කරන්නේ නම් එම රට සතුවන නිෂ්පාදන බලවේගයන් ඉහළම සංවර්ධනය ලබා ගත යුතුයි. එසේම ජනතා අවශ්‍යතාවයන් උපරිම ලෙස තෘප්ත කළ යුතුයි. නමුත් ඒවා අනාගත සමාජයට ගැළපෙන ආකාරයට නිර්මාණ විය යුතුයි. එම අනාගත සමාජයට ගැලපෙන මිනිසා ආත්මාර්ථයෙන් තොර වූ, අයිතිකර ගැනීමේ ආශාවෙන් වියෝ වූ තර`ගයෙන් ඈත් වූ සහ කෲරත්වය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරන්නකු විය යුතුය. මෙන්න මෙය තමයි ඉතාම අසීරු කර්තව්‍යය.

වත්මන් මානවයා දැනටමත් අමතක කර දමා තිබෙන ඉතිහාසයක් තිබෙනවා. ඒ තමයි ප‍්‍රාථමික සාමූහික සමාජයේ ජීවත් වූ මිනිසා තමන්ට ලැබුණු දේ බෙදාගත් ආකාරය. එම සමාජයේ මිනිසා තමන්ට ලැබුණු දේ සමාජයේ ඉතාමත් දුර්වල කොටස් අතර පවා සමානාත්මකව බෙදීයන ලෙස සියල්ල බෙදා හදා ගත්තා. එහෙත් මේ සියල්ල අමතකව ගිය වත්මන් සමාජයේ මිනිසා සිය දහස් ගණන් විරුද්ධවාදීභාවයෙන්, යුද්ධ, අනවශ්‍ය තර`ගය ආදිය පෙරට ගෙන එමින් සාමූහිකභාවයේ වටිනාකම් විනාශ කර තිබෙනවා. එසේම නවීන දැනුම, ඉහළ තාක්‍ෂණය සහ විiා දැනුම ගෝලීයකරණය සහ බිය ගැන්වීම තුළ දියකර, තනි පුද්ගල සහ ධනවාදයේ විනාශකාරී හරපද්ධතීන් තුළට ගොනු කර තිබෙනවා. ඒ අනුව ඕනෑම සමාජවාදී සමාජයක් මුහුණ දෙන අභියෝගයක් තිබෙනවා. ඒවා නම් නව සංස්කෘතියක් ගොඩනැ`ගීම, නව මිනිසකු, නව සමාජයක් බිහි කිරීමයි. සරලව කිවහොත් නව පුද්ගලයකු සහ නව සාමූහිකයක් බිහිකිරීමයි, සමාජවාදයේ අභියෝගය.

කියුබානු විප්ලවය නව මානවයකු බිහි කිරීම වෙනුවෙන් දැවැන්ත වෙහෙසක් ගනු ලැබුවා. ඉදිරියටත් ඒ සඳහා අපි ඇප කැප වෙනවා. එනිසා අපේ ජනතාව නිතරම දුකට කරදරයට පත් ජනතාව වෙනුවෙන් උපකාර කරනු ලබනවා. අපි ආඩම්බරයෙන් කියන්නට කැමතියි, තෙවන ලොව රටවල වෙසෙන දහස් ගණන් සිසුන්ට කියුබාවේදී අධ්‍යාපනය ලබා දෙනවා. එම අධ්‍යාපනයට නොමිලේ අධ්‍යාපනය, ආහාර ඇතුළු සියලූ වියදම් අඩංගු වෙනවා. හවානාවේ ඇති ලතින් ඇමෙරිකානු වෛi විiාලය රටවල් 123කින් පැමිණෙන දහස් ගණන් වෛi ශිෂ්‍යයන් පුහුණු කරනු ලබනවා. මෙම විශ්ව විiාලය තුළ ශ‍්‍රී ලාංකික සිසුන් 41 දෙනෙක් අධ්‍යාපනය ලබමින් සිටිනවා.

කියුබාව ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාවය සඳහා මානුෂික මෙහෙයුම් ආරම්භ කළේ 1963දියි. ඒ ඇල්ජීරියාවේදීයි. එදා සිට කියුබානු සහන සේවකයන් රටවල් 102ක සහන සේවා කටයුතුවල නිරතව සිටිනවා. ගණනින් කියුබානුවන් 132,000ක් ඔවුන් අතර සිටිනවා. වෛiවරුන් වගේම වෙනත් සෞඛ්‍ය ක්‍ෂේත‍්‍රයන්ට සම්බන්ධ කියුබානුවන් ඔවුන් අතර සිටිනවා. ලෝකයේ ජාතීන් 66කගේ ඉල්ලීම පරිදි වෛi සහයෝගීතා වැඩසටහන්වලට මේ මොහොතේදී කියුබානුවන් 38,866ක් සහභාගී වී සිටිනවා. ඔවුන් අතර වෛiවරුන් 15,407ක් සම්බන්ධ වී සිටිනවා. 2004දී ශ‍්‍රී ලංකාව මුහුණ දුන් සුනාමි ව්‍යසනයේදී කියුබානුවෝ ශ‍්‍රී ලාංකිකයන් සමග උරෙණුර ගැටී ශ‍්‍රී ලාංකිකයන්ට උදව් කළා.

කියුබාව රටවල් 28ක මිලියන 2.5ක දෘෂ්‍ය ආබාධිත ජනතාවගේ ඇස් පෙනීමේ තත්ත්වය වර්ධනය කරන්නට උදව්කර තිබෙනවා. ‘‘ඔව්ෟ මට පුළුවනිෟ’’ වැඩසටහනින් මේ වන විට මහාද්වීප 5ක මිලියන 7ක ජනතාවට ලියන්නට කියවන්නට ගණන් එකතු කරන්නට උගන්වා තිබෙනවා.

දකුණු අප‍්‍රිකානු වර්ණභේදවාදී හමුදාව ගෙන ගිය ආක‍්‍රමණ වැළැක්වීම සඳහා 1995 වර්ෂයේ සිට 1998 දක්වා ඇන්ගෝලාව කළ සටන්වලට කියුබානු සොල්දාදුවන් 300,000ක් පමණ සහභාගී වූවා. දකුණු ආප‍්‍රිකානු වර්ණභේදවාදී ආණ්ඩුව තීරණාත්මකව පරාජය කිරීමට හේතු වූයේ 1988 ජනවාරියේදී දකුණු ඇංගෝලාවේ කියුටෝ ක්වානාවැලේ ප‍්‍රදේශයේදී දකුණු අප‍්‍රිකානු වර්ණභේදවාදී හමුදාව තීරණාත්මකව පරාජය කිරීමයි. මේ සම්බන්ධව නෙල්සන් මැන්ඩෙලා කියුබාවට ස්තූතිය පළකර තිබුණා. නෙල්සන් මැන්ඩෙලා එක් අවස්ථාවකදී එම යුද ජයග‍්‍රහණය මෙසේ අගයා තිබුණා.

‘‘කියුටෝ ක්වානාවැලේ ප‍්‍රදේශයට කඩා වැදුණු උතුර අප‍්‍රිකානු වර්ණභේදවාදී හමුදාව පරාජය නොකර අපේ සංවිධානයේ පැවැත්ම තවදුරටත් යථාර්ථයක් වීමට ඉඩ ලැබෙන්නේ නැහැ. එදා එම හමුදාව පරාජය නොකළා නම් අද ඔබව ඇමැතීමට මට මෙතැනදී අස්ථාව ලැබෙන්නේ නැහැ. දකුණු අප‍්‍රිකාවේ නිදහස පිළිබඳව ලියැවෙන ඉතිහාසයේදී කියුටෝ ක්වානාවැලේ සටනේ ජයග‍්‍රහණය විශිෂ්ටත්වයෙන් ලියවෙනවා.’’

යුනෙස්කෝ වාර්තාවලට අනුව කියුබාව දකුණු අර්ධ ගෝලයේ ඉහළම සාක්‍ෂරතාව හිමි රටයි. එසේම වැඩිම පාසල් ප‍්‍රමාණයක් තිබෙන රටත් කියුබාවයි. ජාතික ආදායමෙන් 13%ක් වැනි වැඩිම කොටසක් අධ්‍යාපනය සඳහා වෙන් කරන රට වන්නේද කියුබාවයි. අධ්‍යාපනය ලබන දරුවන්ට අවශ්‍ය පොත් පත් පමණක් නොවෙයි, ආහාර පවා නොමිලේ ලබා දෙනවා. එය ප‍්‍රාථමික පන්තියේ සිට විශ්වවිiාලය දක්වා වූ සෑම සිසුවකුටම ලැබෙන අයිතියක්.

ඇමෙරිකානු අර්ධද්වීපය තුළ අඩුම ළමා මරණ අනුපාතිකය වන දරු උපත් දහසකට ළමා මරණ 4.6ක් යන අඩුම ළමා මරණ සංඛ්‍යාව වාර්තාවන්නේද කියුබාවෙනුයි. මිලියන 11.1 වන කියුබානු ජනතාවගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය වෙනුවෙන් ඇප කැප වන්නට වෛiවරු 85,000ක් කියුබාවට සිටිනවා. එනිසා එක් වෛiවරයකුට අඩුම රෝගීන් සංඛ්‍යාවක් පරීක්‍ෂා කිරීමට තිබෙන රටවල් වලින් ප‍්‍රමුඛ රටක් ලෙස කියුබාව වාර්තා පොතට එක්වනවා. කියුබාවේ ප‍්‍රාන්ත 16හිම සියලූම අංගෝපාංග සහිත රෝහල බැගින් තිබෙනවා. එසේම නගර සභාවලටද එවැනිම රෝහල් වෙන්වී තිබෙනවා. එන්නත් පහසුකම්, ඇතුළුව පැය 24 පුරාම මෙම රෝහල් ක‍්‍රියාත්මක වෙනවා. එසේම සියලූ වෛi පහසුකමක්ම නොමිලේ ලබා දෙනවා. වඩා වැදගත්ම කාරණය අපේ සෞඛ්‍ය ක්‍ෂේත‍්‍ර තුළ රෝග වැළඳීමට පෙර ඒවා හඳුනාගෙන ප‍්‍රතිකාර කිරීම හෙවත් රෝග නිවාරණ මධ්‍යස්ථාන 52ක් ඉහළම වෛi තාක්‍ෂණය සහිතව ක‍්‍රියාත්මක වීමයි.

යුනිසෙෆ් වාර්තාවලට අනුව දරුවන් සුරැුකීම සම්බන්ධව හොඳම උදාහරණය කියුබාවයි. දරුවන්ගේ පාරාදීසය ලෙස හඳුන්වන කියුබාව පමණයි ලතින් ඇමෙරිකාවෙත් සමස්ත තුන්වෙනි ලොව රටවලත් ළමා මන්දපෝෂණය සම්පූර්ණයෙන්ම තුරන් කළ රට. කියුබාවෙන් පිටමං වූ බොහෝ කියුබානුවන් තම දරුවන්ගේ පාසල් නිවාඩු කාලයේදී කියුබාවේ ගත කිරීමට පවුල් පිටින් පැමිණෙනවා.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහන මගින් ආයු අපේක්‍ෂාව, අධ්‍යාපනය සහ ජීවන තත්ත්වය යන සාධක සැලකිල්ලට ගෙන රටවල් වාර්ෂිකව වර්ග කරනු ලබනවා. එම වර්ගීකරණයේදී ලතින් ඇමෙරිකානු රටවලිනුත් තුන්වෙනි ලෝකයේ රටවලිනුත් ලෝකයේ හොඳම රටවල් 10 අතරට අයත්වන එකම රට කියුබාව පමණයි.

මෙයයි කියුබානු විප්ලවය විසින් කියුබානු ජනතාවට ලබා දුන්නේ. එහි වට්ටෝරුව නිශ්චිතවම මෙය යැයි කිව නොහැකියි. එනම් සෑම ව්‍යාපෘතියක්ම ජයග‍්‍රහණයෙන් කෙළවර වනවා යැයි කිව නොහැකියි. සෑම ව්‍යාපෘතියකම දුර්වලතා පරාජයන් තිබිය හැකියි. වැදගත් වන්නේ එම දුර්වලතාවයන් සහ පරාජයන් බුද්ධිමත්ව හඳුනාගෙන ඒවා අවම කිරීමට, පරාජය කිරීමට උත්සාහ කිරීමයි. ඒ සඳහා අප අපගේ ව්‍යාපෘතිය වෙනුවෙන් අපගේම වූ ක‍්‍රමවේදයක් අනුගමනය කළ යුතුමයි. කියුබාව දැන් උත්සාහ කරනු ලබන්නේ තමන් ළ`ගා කරගත් සමාජ ජයග‍්‍රහණයන් තවදුරටත් සුරැුකිව රැුක ගැනීමටයි. එහෙත් අපි අපගේ ආර්ථික ක‍්‍රියාකාරීත්වය ජනතාවගේ අවශ්‍යතාවයන් තෘප්තකිරීම වෙනුවෙන් සංවර්ධනය කළ යුතුයි, ඉහළ නැංවිය යුතුයි. ඒ අනුව ආර්ථික සංවර්ධනය පමණක්ම අරමුණු කරගෙන අපි අපගේ ක‍්‍රියාකාරකම් ඉහළ නැංවිය යුතු නැහැ. එනිසාම ධරණීය සංවර්ධනය වෙත අපගේ තියුණු අවධානය යොමු විය යුතු වෙනවා.

4. ප‍්‍රශ්නය :- අද මුළු ලොවම දන්නා කරුණක් තමයි, කියුබානු විප්ලවය ජයග‍්‍රහණය කළ මුල් අවධියේ සිටම ඇමෙරිකානු අධිරාජ්‍යවාදීන් ආර්ථික සම්බාධක පනවමින් කියුබානු ජනයාගේ උත්තරීතර ජයග‍්‍රහණය විනාශ කිරීමට කාලයක් තිස්සේ උත්සාහ කරමින් සිටින බව. මෙම සම්බාධක හේතුවෙන් අද කියුබාවේ තත්ත්වය කෙසේද? එසේම කියුබානු රජය මෙම තත්ත්වය සමනය කර ගත්තේ කිනම් ආකාරයෙන්ද?

පිළිතුර :- කියුබාව සහ ඇමෙරිකාව අතර එදිරිවාදිකම් පටන් ගන්නේ කියුබානු විප්ලවය සිදුවීමට පෙරයි. ඇමෙරිකාව සෑම විටම බොරු හේතු, බොරු අයිතිවාසිකම් දක්වමින් කියුබානු ¥පත අත්පත් කර ගැනීමට උත්සාහ කළා. එනිසයි කියුබාවට අයත් වන ස්වාභාවික සම්පත්, එහි භූමිය, කියුබාව සතු ආකර, වෙරළේ ඇති බොකු සහ පශු සම්පත් ඔවුන් අත්පත් කරගෙන සිටින්නේ. එසේම කියුබානු විප්ලවයේ ජයග‍්‍රහණය සමග කියුබානු රජය මෙම සම්පත් ජාතිය සතු කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය ආරම්භ කළා. ඔවුන් එය හඳුනාගත්තේ ඔවුනට එරෙහි සතුරු ක‍්‍රියාවක් ලෙසයි.

ඔවුන් ඒක පාර්ශ්වීය සම්බාධක පැන වූවා. එසේම වෙළඳ සම්බන්ධකම් සියල්ල අත්හිටවූවා. ඉන්පසුව ඔවුන් එම සම්බාධක වසරින් වසර අලූත් කරමින් තවතවත් තීව‍්‍ර කළා. ඌරු බොක්කේ මෙහෙයුම, මිසයිල අර්බුදය එහි ප‍්‍රතිඵල ලෙසයි අපි අත්විඳින්නේ. කල්යත්ම මෙම තත්ත්වය තව තවත් වර්ධනය කර සම්බාධකවල සිට අවහිර කිරීම හෙවත් වැටලීම දක්වා ඔවුන් දියුණු කළා. මා එසේ පවසන්නේ ඔවුන්ගේ ඊනියා සම්බාධක තුන්වෙනි පාර්ශ්වයේ රටවල්වලටත් බලපාන්නට පටන් ගත් නිසයි. යම් රටකට අයත් නැවක් කියුබානු වරායකට සම්ප‍්‍රාප්ත වුවහොත් එම දින සිට දින 180ක් යන තෙක් කිසිදු ඇමෙරිකානු වරායකට ඇතුළත් වීමට අවසර ලැබෙන්නේ නැහැ. තුන්වෙනි රටකින් කියුබාව මිලදීගන්නා යම් භාණ්ඩයක අඩංගු කොටස්වල ඇමෙරිකානු අයිතිය(ඇමෙරිකානු නිෂ්පාදිත කොටස්* 10%ට වඩා වැඩි වන්නේ නම් එම භාණ්ඩය කියුබාවට විකිණීම සම්පූර්ණයෙන්ම තහනම් කිරීමට ඇමෙරිකාව පෙළඹෙනවා.

යම් කිසි බැංකුවක් කියුබාව සමග ඇමෙරිකානු ඩොලර්වලින් හෝ වෙනත් මුදල් ඒකකයකින් ගනුදෙනු කළහොත්, කියුබාවේ වත්කම් භාර ගතහොත් එම බැංකුවට විශාල දඩයක් නියම කිරීමට ඇමෙරිකාව පෙළඹෙනවා. සමහර අවස්ථාවලදී ව්‍යාපාරිකයන් හට කියුබාවේ සංචාරය කර ඇමෙරිකාවේ සංචාරය කිරීමට අවසර දෙන්නේ නැහැ. ඇමෙරිකානු පුරවැසියන්ට කියුබාවේ සංචාරය කිරීමට නොහැකි වන ලෙස හිරිහැර කරනවා. එසේම ඇමෙරිකානුවන්ගේ මුදල් කියුබාවේ වියදම් කිරීම වළක්වන ක‍්‍රියාමාර්ග ගනු ලබනවා.

ඇමෙරිකානු අවහිර කිරීම කියුබානු ජනයාගේ අතිශයින්ම සංවේදීම ජනකොටස් වන වැඩිහිටියන්, ළදරුවන්, කාන්තාවන් සහ රෝගීන් හට ඉතා දැඩිව බලපානවා. එසේම කියුබානු රට සංවර්ධනය කිරීමට මෙම තත්ත්වය නරක ලෙස බලපානවා. අවහිර කිරීම් නිසා කියුබාවට වසරකට ඩොලර් බිලියන 1කට වඩා අහිමි වෙනවා. කියුබානු ජනයාට දැඩි දුෂ්කරතා ඇති කිරීමයි, ඔවුන්ගේ මෙම අවහිර කිරීම්වල අරමුණ වූයේ. එමගින් ඔවුන් කියුබානු ජනයා කුසගින්නේ තබා කියුබානු විප්ලවයට එරෙහි ප‍්‍රතිවිප්ලවීය ක‍්‍රියා මාර්ග කියුබානු ජනයා විසින්ම ගනු ඇතැයි ඇමෙරිකානු අධිරාජ්‍යවාදීන් තක්සේරු කරනු ලැබුවා. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ‘සමූහඝාතනය’ යන්නට දී ඇති අර්ථ දැක්වීමට ඇමෙරිකාව කියුබාවට දක්වන අවහිර කිරීම් හරියටම සමානයි. එනිසයි ජාත්‍යන්තර ප‍්‍රජාව ඇමෙරිකානු අධිරාජ්‍යවාදීන්ගේ මේ මානව විරෝධී ක‍්‍රියාව 23 වතාවක් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය තුළදී පරාජය කළේ. ඒ වගේම ඇමෙරිකානු අධිරාජ්‍යවාදීන්ගේ තිරස්චීන අවහිර කිරීම රටවල් 188ක් එකට එකතු වී පරාජය කරනු ලැබුවා.

5. ප‍්‍රශ්නය :- බටහිර මාධ්‍යය දැන් අර්ථකථනය කරමින් සිටිනවා කියුබානු සමාජවාදී ආර්ථික පදනම ධනවාදී ආර්ථික පදනමකට මාරු කරන්නට යන බවට. මේ සම්බන්ධයෙන් ඔබගේ පැහැදිලි කිරීම කුමක්ද?

පිළිතුර :- බටහිර මාධ්‍යය ලෝකයට පෙන්වන්නට උත්සාහ කරන්නේ සමාජවාදය යනු අසාර්ථක වූ පර්යේෂණයක් ලෙසටයි. සමාජවාදය යටතේ හෝ ධනවාදය යටතේ මානව වර්ගයා ලබාගත් සමාජ ජයග‍්‍රහණයන් සියල්ල අවතක්සේරුවට ලක් කරනවා. සෝවියට් සංගමය, චීන විප්ලවය සහ සමස්ත සමාජවාදී රටවල් ලද සමාජවාදී ජයග‍්‍රහණයන් සඳහා හොඳ උදාහරණයක් සපයනවා. පෑගෙන පීඩිත පන්තිය ලද ජයග‍්‍රහණයන් මොනවාදැයි කියා පෙන්වීමට. මෙම රටවල් පහන්තරුවන් ලෙස ලෝකවාසී පීඩිත ජනයාට, ගොවියාට, කම්කරුවන්ට සභ්‍යත්වයේ සශ‍්‍රීකත්වයේ ම`ග පෙන්වනවා. එම සමාජවාදී රටවල උදව්වෙන් සමස්ත තෙවෙනි ලොව රටවල ජනයාට තමන්ගේ පීඩිත අරගල ජයග‍්‍රහණය කරගන්නට පුළුවන්. එපමණක් නොවෙයි ඔවුන්ගේ ආර්ථික සංවර්ධනයේ මාවත විවෘත කරගන්නට පුළුවන්.

එනිසා ඔවුන්ට ලෝකපරිමානව සමාජවාදය ඉතිහාසය තුළ මිනිසාට ලබාදුන්නේ මොනවාද යන්නත් සමාජවාදී අදහස් මගින් මිනිස් හෘදසාක්‍ෂිය තුළ පැලපැදියම්ව ඇත්තේ මොනවාද යන්නත් සොයා බලා විනාශ කිරීමට අත්‍යාවශ්‍යයි. සමස්ත යුරෝපයේ පැවැතුණු සමාජවාදී රාජ්‍යවල අවසාන කොටසත් වල දමා ඉවර කිරීමට වලිකන අයට හරස් වීමටත් ඒවා නැවැත නගා සිටුවීමට සහයෝගය දීමටත් කියුබාව සූදානම්. මක්නිසාද යත් එම රටවල් ධනවාදයට එරෙහිව නොගියත් නොහික්මුණු නොමගගිය අධිරාජ්‍යවාදයට එරෙහිව අතීතයේදී ගත යුතු වූ විප්ලවීය ක‍්‍රියාමාර්ග තේරූ නිසා.

සමාජවාදී න්‍යායේදී, සමාජවාදය ගොඩනගන කාල සීමාවේදී, වෙළඳපොළ ඉතා වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බව විස්තර කරනවා. එනම්, නිෂ්පාදනය සහ නිෂ්පාදන බලවේග අතර සම්බන්ධය හදන්නේ වෙළඳපොළයි. ඒ අනුව කියුබාව අද උත්සාහ කරන්නේ නිෂ්පාදන බලවේගයන්ගේ තත්ත්වය ඉහළට ගෙන ඒමටයි. එයයි අද අපි වහ වහා ඉටුකරමින් සිටින්නේ.

කියුබානු ආර්ථිකය දියුණු කිරීම කරනු ලබන්නේ නිෂ්පාදනය ඉහළ දැමීමේදී සමාජමය දේපලවලට දක්වන අසීමිත ගෞරවය එලෙසම තබාගෙනයි. අපි ආර්ථික පද්ධතිය දියුණු කිරීම කරනු ලබනවා. ප‍්‍රධානතම මර්මස්ථානවලට අතවත් නොතබමින් ඒ නිසයි අපි කියුබානු ආර්ථිකය දියුණු කරනවා යන වචනය භාවිතා කරන්නේ. එනිසයි අපි ආර්ථිකය ප‍්‍රතිව්‍යුහගත කරනවා යන වචනය භාවිතා නොකරන්නේ. කියුබාව කියුබානු සමාජ දේපලවල මූලික මුහුණුවර වෙනස් කරන්නේ නැහැ. නමුත් ජාතික ආර්ථිකයේ එල්ලී තිබෙන ආර්ථිකයේ සංවර්ධන ගමන අඩාල කරවන අතිරේක අවයව ඉවත් කිරීමයි කරනු ලබන්නේ.

ආර්ථිකය දියුණු කරලීම, යනු කළමනාකරණය නවීකරණය කිරීම, දේපල ප‍්‍රයෝජනවත් අංගෝපාංගයන් බවට පත් කිරීම සහ නිෂ්පාදන බලවේග සංවර්ධනය කිරීම ලෙසත් අර්ථ දැක්විය හැකියි. නමුත් එය ආර්ථික රාමුව සුනු විසුනු කිරීම හෙවත් ආර්ථික ප‍්‍රතිව්‍යූහගත කිරීම ලෙස අර්ථ දැක්වීම සම්පූර්ණ වැරදියි.

නව ආර්ථික මොඩලයන්, අපි අත්හදා බලනවා දේපල කළමනාකරණය කිරීම සඳහා රාජ්‍ය නොවන මොඩලයන් වන විදෙස් ආයෝජන, ස්වයං රැුකියා සහ සමූපාකාර ක‍්‍රම හඳුනාගනු ලබන අතර ඒවා දිරිමත් කරනු ලබනවා. ඒ අනුව නව ආර්ථික මොඩලය ආර්ථිකයේ විවිධ භූමිකා රග දක්වන අංග දිරිමත් කරනු ලබනවා. එම භූමිකාවන් අතර සමාජවාදී රාජ්‍යය සතු සමාගම් ප‍්‍රධාන භූමිකාවක් රගදක්වනවා.

තවමත් කියුබානු ආර්ථිකයේ ප‍්‍රධානම සන්නයන මාධ්‍යය වන්නේ සැලසුම් කරණයයි. විශේෂයෙන්ම මහා ආර්ථිකයේ ඉතුරුම් ලබා ගැනීමට සැලසුම් කරණය අතිශය තීරණාත්මකයි. යම් ආර්ථිකයක විශාල ඉතුරුම් නොමැතිනම් නිෂ්පාදන බලවේග සංවර්ධනය කිරීමට නොහැකි විශාල බාධක නිර්මාණය කරගන්නවා.

අපි සැලසුම්කරණය සහ ප‍්‍රධාන දිශානති උපකරණය අතර විශාල ඉතුරුම් බලාපොරොත්තු වෙමු. එලෙසම වෙළඳපොළ සහ වෙළඳපොළ සම්බන්ධකම් අතරද ඉතුරුම් බලාපොරොත්තු වෙමු. රාජ්‍ය නොවන සූත‍්‍රය හඳුනා ගැනීම යන්නෙන් අදහස් වන්නේ වෙළඳපොළ ක‍්‍රියාවලියකට අනුව නැවැත බෙදාහැරීම සඳහා ඉඩකඩක් විවරව පවතින බවයි.

6. ප‍්‍රශ්නය :- ඔබගේ පැහැදිලි කිරීමට අනුව කියුබාව ආර්ථික ප‍්‍රතිසංස්කරණය කරනු ලබන්නේ නැහැ. නමුත් ආර්ථිකය දියුණු කිරීම නැතිනම් උසස් කිරීම කරනු ලබනවා. මගේ ප‍්‍රශ්නය වන්නේ කියුබානුවන් වෙනත් රටවල භාවිතා කළ වාහන මිලදී ගන්නවා. ඔවුන්ගේ පැරණි දේපල විකුණනවා. ඒ මගින් නව පෞද්ගලික දේපොල ගොඩනගනවා. ප‍්‍රාග්ධනය අත්පත් කර ගන්නවා. තත්ත්වය මෙසේ වන විට ආර්ථිකය දියුණු කිරීම මගින් කියුබානු සමාජය සමාජවාදයේ සිට ධනවාදය දක්වා කඩා නොවැටෙන බව ඔබ කෙසේද කියන්නේ?

පිළිතුර :- කියුබානුවෝ නිවසක් හෝ වාහනයක් මිලදී ගැනීමේදී ලෝකයේ තිබෙන ඉහළම බදු ගෙවිය යුතුයි. දෙවනුව ඔවුනට එක් කාර් රථයකට හෝ එක් නිවසකට වඩා හිමිකම් කීමට අයිතියක් නැහැ. අනෙක් අතට කාල් මාක්ස් ප‍්‍රාග්ධනය ලෙස පැහැදිලි කරන්නේ කම්කරුවාට වැටුප් නොගෙවූ අතිරේක ශ‍්‍රමයේ වටිනාකමයි. කියුබාව තුළ අනෙකකු වෙනුවෙන් තමාගේ ශ‍්‍රමය සූරාකන්නට ඉඩදීමක් වන්නේ නැහැ. එනිසා කෙනකුට ප‍්‍රාග්ධනය උපද්දවීමට හැකියාවක් නැහැ. කියුබාවේ ජීවත්වන කෙනකුට නිවසක් තිබියදී කලාතුරකින් පරම්පරාවෙන් නිවසක් අයිතිවිය හැකියි. එය ඔහුට හෝ ඇයට විකිණිය හැකියි. එලෙසම එම මුදලින් වාහනයක් මිලදී ගත හැකියි. එසේම නව ව්‍යාපාරයක්(උදාහරණයක් ලෙස ආපනශාලාවක්* ආරම්භ කළ හැකියි. ඔහුට එම ආපනශාලාවට සේවකයකුගේ සේවය ලබා ගත හැකි නමුත් ඔහු එම සේවකයාගේ වැටුප සමග සමාජ ආරක්‍ෂණය වෙනුවෙන්ද මුදලක් ගෙවිය යුතුයි. එසේම ආපනශාලාවේ කළමනා සඳහාද ගෙවිය යුතුයි. බදු ගෙවිය යුතුයි. එසේම ඔහුද එම ආපනශාලාවේ සේවය කළ යුතුයි. ඒ අනුව කියුබාව හඳුන්වා දෙන නව ස්වයං රැුකියා ව්‍යාපෘතිය යටතේ ආදායමක් ලැබිය හැකියි. එහෙත් ‘‘ප‍්‍රාග්ධනය’’ කේන්ද්‍රගත වීම සිදුවන්නේ නැහැ. එසේම මෙම ක‍්‍රියාවලිය සමූපකාරයක ආකාරයෙන් වුවත් ක‍්‍රියාත්මක කළ හැකියි. කියුබානු ආර්ථිකය ඉහළ දැමීම සඳහා හඳුන්වා දෙන නව ක‍්‍රමය තුළ ආරම්භ කරන ස්වයං රැුකියා ව්‍යාපෘතියකදී හවුල්කරුවන් කිහිපදෙනෙක් වුවත් සිටිය හැකියි. නමුත් එක් හවුල්කරුවකුට අවශ්‍ය මූලික ප‍්‍රාග්ධනය සියල්ලම යෙදවිය හැකියි. එසේම අනෙක් හවුල්කරුවන් ඔවුන්ගේ මූලික කොටස පමණක් යොදවා තම දායකත්වය සැපයිය හැකියි. එහෙත් ඔවුන් එම ව්‍යාපෘතියට තම ශ‍්‍රමය දායක කළ යුතුයි. එවිට වසර අවසන් වන විට ආයතනයකට ඇති ණය තමන් වසරක් පුරා කළ සේවය මගින් හිලව් වී යනවා. ව්‍යාපාරයෙන් ලැබිය යුතු සියලූම ප‍්‍රතිලාභ සෑම දෙනා අතරම සමානව බෙදී යනවා. ප‍්‍රතිලාභ තමන් යෙ¥ ප‍්‍රාග්ධනය මත තීරණය වන්නේ නැහැ. එනිසාම ඔබ සඳහන් කරන ආකාරයේ ‘‘ප‍්‍රාග්ධනය සංකේන්ද්‍රණයක්’’(නෙගෙවූ ශ‍්‍රමය හාම්පුතකු වෙත ඉතිරි වීමක්* සිදු වන්නේ නැහැ.

කෙසේ වෙතත් විප්ලවීය නායකත්වයට සහ ජනතාවගේ පක්‍ෂයට අතිවිශාල කාර්යභාරයක් මේ සම්බන්ධව පැවරෙනවා. ඔවුන් මෙලෙස කියුබානු ආර්ථිකය ඉහළ නැංවීමේ ක‍්‍රියාවලිය නිවැරදිව ජනතාවට පහදා දිය යුතු වෙනවා. එහිදී ඉතාම දුෂ්කරම කාර්යය වන්නේ ‘‘ස්වයං රැුකියා’’ කිරීමට ඉඩ දෙන්නේ පුද්ගලයන්ට ධන කුවේරයන් වීමටවත්, නැවැතවතාවක් සූරාකෑම සමාජගත කරන්නවත් නොවෙයි කියා පැහැදිලි කිරීමයි. මෙය ඉතා අපහසු කාර්යයක් වන්නේ ලෝක පරිමාණව අදහස්වල තිබෙන නැඹුරුව වන්නේ ධනකුවේරයන් බවට පත්වීමේ ව්‍යාපාර කිරීම සිහිනය සමාජ ගතකර තිබෙන නිසයි. එනිසා අප දේශපාලනිකව සහ ෙසෙද්ධාන්තිකව මිනිසාගේ මෙම ස්වාභාවික නැඹුරුවට එරෙහිව කටයුතු කිරීමට අවශ්‍ය මූලික අඩිතාලම මෙන්ම ව්‍යාපෘති ඉතා සියුම්ව සකසා තිබෙනවා. සමාජවාදය තුළට ධනපති රූපකායන් වැඩමවා ගනිද්දී මුහුණ දෙන සංකීර්ණතාවයයි, අප හමුවේ විiාමාන වන්නේ.

ඒ අනුව මිනිසා ඔහු තුළ ස්වාභාවිකව පැනන`ගින කෑදර විනාශකාරී මනෝභාවයන් අත් හැරීම මගින් මේ සංකීර්ණතාවය ම`ගහරවා ගත හැකියි. බදු ගෙවීම අනිවාර්යයි. නීති රීති ඉතා තදින් ක‍්‍රියාත්මක කළ යුතුයි. අප එසේ කරන්නේ ප‍්‍රාග්ධනය නිපදවීමට නොවෙයි, ඒ වෙනුවට අපි හදවතේ ගැඹුරින්ම ප‍්‍රාර්ථනා කරන්නේ උතුම් මිනිස් ගුණාංග සමාජය තුළ වර්ධනය කිරීමටයි. ඒ අනුව අපගේ මෙම ව්‍යායාමය අරමුණු වන්නේ ධනකුවේරයන් බිහි කිරීමට නොව නව ව්‍යවසායන් බිහි කිරීමට පමණයි.

7. ප‍්‍රශ්නය :- සමාජවාදී රුසියානු සමූහාණ්ඩුව පවා පසුකාලයේදී කුඩා කුඩා රටවල් බවට බිඳවැටෙන්නට හේතු වූයේ ඔවුනගේ ආර්ථික දේහයේ කළ වෙනස්කම්. ඔබතුමියට සහතික විය හැකිද මෙවැනි තත්ත්වයකට කියුබාව ගමන් නොකරයි කියා?

පිළිතුර :- සමාජවාදය ගොඩනැ`ගීමේදී වෙළඳපොළ භාවිතා කිරීම නොවැළැක්විය හැකිම තත්ත්වයක්. කෙනකුට මෙම තත්ත්වය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කිරීම කළ නොහැකියි. මක්නිසාද යත් කිසිම නිෂ්පාදකයකු වෙළඳපොළ යාන්ත‍්‍රණය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කිරීමට තරම් අවබෝධයක් හෝ ජනයා එතරම් උසස් ලෙස ඒකීයභාවයකට, සමාජ අවබෝධයකට හෝ පරිවර්තනය වී නැහැ. ප‍්‍රශ්නය තිබෙන්නේ කෙතරම් දුරට වෙළඳපොළ අවශ්‍යද? කෙසේද සම්පත් බෙදාහරින්නේ? කියන කාරණයයි.

සෝවියට් සංගමය යනු අව්‍යාජ විප්ලවයක් නිර්මාණය කළ රාජ්‍යයක්. නමුත් 1967 දී චේ සහෝදරයා සෝවියට් සංගමයේ කළ සංචාරයෙන් පසුව කියුබාවට නැවැත පැමිණියේ ඉතාම කනගාටුවෙන්. එසේම චේ සහෝදරයා පවසා සිටියා සෝවියට් සංගමය ගෙන යන පර්යේෂණාත්මක ක‍්‍රමවේදය වෙනස් නොකළහොත් සෝවියට් දේශය අසාර්ථක වන බව. ඔහු පවසා සිටියා සෝවියට් දේශය ආපසු හැරී ඇති බව, වෙළඳපොළ යථාර්ථය හඳුනාගෙන ඇත්තේ වැරදියට බව ඔහු කීවා. එසේම ඔහු බලවත් කම්පනයට පත් වී සිටියේ සෝවියට් වැසියන් සහ නායකත්වය අතර විශාල ප‍්‍රතිවිරෝධයක් නිර්මාණය වීම පිළිබඳවයි. එසේම චේ සහෝදරයා කියා සිටියා සෝවියට් සමූහාණ්ඩුව ඔවුන් සතු සම්පත් ප‍්‍රයෝජනවත් ලෙස යොදාගන්නේ සහ ඒවා බෙදා හරින්නේ කෙසේද කියා තේරුම් ගෙන නැති බව.

පසු කාලයේ තව වැදගත් මූලිකාංග ඉහත අංගවලට එකතු වූවා. එය නම් අවි තර`ගයයි. මෙම අවි තරගය විසින් ඇමෙරිකානු සමාගම් සෝවියට් රුසියාවට බලකර සිටියා තමන් සතු සම්පත් සහ ධනය අවි තරගය වෙනුවෙන් විනාශ කරන ලෙස. නමුත් ඇමෙරිකාව කරනු ලැබුවේ ඒ සඳහා තෙවන ලොව රටවලට තිබෙන ධනය සහ සම්පත් ඔවුන්ගේ පවිටු උවමනාව වෙනුවෙන් සූරාකෑමයි. අපගේ සමස්ත විශ්වය පුරාම සැරිසරමින් ඇමෙරිකාව අදටත් කරන්නේ එයමයි.

මෙලෙස සෝවියට් සංගමය කළ තව බොහෝ අත්වැරැුදීම් ඔබ හමුවේ තබන්නට පුළුවනි. ඒවා ආර්ථිකයේ කළ වෙනස් කිරීම් නොවෙයි. ඔවුන් දේශපාලන වෙනස්කම් කරන්නටත් පටන් ගත්තා. එමගින් ඔවුන් පක්‍ෂය සහ ජනතාව අතර තිබූ තත්ත්වය ක‍්‍රමානුකූලව, ඓතිහාසිකව බිඳ දමා ගත්තා.

එසේම ඔහු (චේ ගුවේරා) පැවසුවා,

‘‘විප්ලවය ¥ෂණයට සහ තමන් තුළම වන අඩුපාඩුකම්වලට එරෙහිව සටන් කරන්නට සූදානම් නැතිනම් විප්ලවය යථාර්ථයක් වන්නේ නැහැ. විප්ලවය තමන්ගේ මූලයන් අහිමි කරගන්නේ නම් විප්ලවයට පැවැත්මක් නැහැ’’ කියා. නමුත් කියුබාව ඊට වෙනස් ක‍්‍රමයක් අනුගමනය කරමින් සිටින්නේ.

උදාහරණයක් ලෙස, කියුබානු ජාතික සම්මේලනය තම කම්කරු ප‍්‍රඥප්ති මගින් නව ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්තියක් සහ දේපල අයිතිය පිළිබඳ නව මගක් හඳුන්වා දුන්නා. එම ප‍්‍රඥාප්ති මුද්‍රණයෙන් පිටවුනු පසු ඒ සඳහා මිලියන 171 කුත් 680ක් වන තරම් විශාල අදහස් හා යෝජනා ඉදිරිපත් වූවා. මිලියන 2කුත් 800ක් වන කම්කරු පිරිසක් විවාදවලට සහභාගී වූවා. ලෝකයේ පවතින සහභාගිත්ව ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය (නමුත් මේවා ප‍්‍රචාරය කිරීම බටහිර මාධ්‍ය ප‍්‍රතික්‍ෂේප කරනවා* පිළිබඳ හොඳම උදාහරණය තමයි කියුබාවේ තිබෙන්නේ.

ඇයි මෙය වැදගත් වෙන්නේ? එවැනි උපදෙස් ලබාගැනීමත් වැදගත් වන්නේ ඇයි? මක් නිසාද යත්, මෙයයි ඕනෑම විප්ලවයක තිබෙන මූලික ප‍්‍රධානම අංගය. විප්ලවයක් ප‍්‍රතිශෝධනය ලබන ක‍්‍රමය මෙයයි. වරද්දවා ගැනීම්වලින් නැවත උපදින ක‍්‍රමවේදය මෙයයි. වෙනත් අභිලාෂයන් තිබෙන නව පරපුරක් විප්ලවය තුළට ගොනු කරගන්නා ක‍්‍රමවේදයද මෙය පමණයි. කියුබානු විප්ලවයේ න්‍යෂ්ටිය එයයි. එනම් ‘‘අවංක මිනිසුන් සමගින්, අවංක මිනිසුන්ගෙන්, අවංක මිනිසුන් වෙතට ප‍්‍රදානය කිරීමයි’’

සංවාද සටහන : ජීවන්ත ජයතිස්ස